بیواستراتیگرافی و لیتواستراتیگرافی و بررسی محیطهای رسوبی سازند قم در منطقه ساوه

بخشی از منطقه مورد مطالعه در پروژه ایران مرکزی (منطقه غرب قم تا غرب ساوه) مورد بررسی و شناسایی دقیق زمین شناسان قرار گرفته است . بدلیل حفاری چاه نفت در تاقدیس البرز و کشف گاز در تاقدیس سراجه، سازند قم مورد توجه بسیار زیاد قرار گرفته است . به همین دلیل مقطع دودگن در 15 کیلومتری جنوب غرب ساوه به عنوان برش اصلی و مقطع دره دروند در 25 کیلومتری غرب قم (جنوب کوه نمک ) و در حدود 1 کیلومتری غرب دو چاه، به عنوان برش مقایسه ای، مقطع زده شده است . در این مطالعه حدود 350 نمونه مقطع نازک و فرمهای آزاد مورد مطالعه قرار گرفته است . مقطع دودگن که در 6 کیلومتری سد ساوه است حدود 640 متر ضخامت دارد. رخساره ها یک آنتی کلینال را بوجود آورده اند که قدیمی ترین رسوبات هسته آن را، سنگهای آذر آواری و آتشفشانی ائوسن تشکیل داده است . در این منطقه علاوه بر l.r.f و u.r.f تمام ممبرهای سازند قم از a تا f موجود است . بدلیل گسل های امتداد لغز موجود در ناحیه، یال شمالی آنتی کلینال بهم ریختگی پیدا کرده است بنابراین یال جنوبی طاقدیس بعنوان برش اصلی (در این مطالعات ) انتخاب گردیده است . مقطع دره دروند که یک برش مقایسه ای است ، نزدیک قم انتخاب شده است و حدود 1025 متر ضخامت دارد. در این ناحیه به علت گسلی با شیب 73 درجه و امتداد شرقی-غربی که از بخش داخلی طاقدیس و از جلوی سازند قم زیرین (l.r.f) می گذرد، رخساره های سازند قم برگشته است . بدین لحاظ، برای سهولت انجام کار برداشتهای زمین شناسی، از سازند جدید به قدیم (l.r,f<---u.r.f) نمونه برداری گردیده است . در واقع برش ، در یال برگشته آنتی کلینال می باشد. در این مکان ممبر f موجود نیست و سازند قم به ممبر e ختم می شود بطوری که روی آن u.r.f با بخش گچ تحتانی رسوبگذاری شده است . در محدوده مورد مطالعه، نهشته های قم مربوط به زمان میوسن زیرین (اکویتانین تا بوردیگالین) می باشد. در بررسی با یوستراتیگرافی سازند قم در محدوده مورد مطالعه، 9 بایوزون اصلی و فرعی برای مقطع دودگن و 12 بایوزون برای مقطع دره دروند تشخیص داده شد که بصورت zone-sub zone و range zone منعکس شده است . در مطالعه مقاطع چینه شناسی فوق حدود 115 گونه فرامینی فر تشخیص داده شده است . بین دو مقطع اخیر و برش های شوراب و تاقدیس جلایر مقایسه انجام شده است . محیط رسوبی ناحیه نیز بررسی شده است و بطور خلاصه چهار محیط جزر و مدی لاگون-بار، ردیف -دریای باز، تشخیص داده شده است .